De essentie
Autoluwe wijken: wijken die heringericht zijn met het oog op een betere levenskwaliteit!
In alle uithoeken van de wereld, overal in Europa, en vandaag ook in Brussel verschijnen er steeds meer autoluwe wijken. Het zijn delen van onze steden waar de voorrang gaat naar de levenskwaliteit van de bewoners, de bezoekers en al wie er werkt of verblijft. Het is een verbeterde publieke ruimte, met meer zuivere lucht, meer veiligheid, meer groen, minder vervuiling, minder lawaai, minder doorgaand gemotoriseerd verkeer, een betere toegang tot het openbaar vervoer, meer plaats voor stappen en fietsen. In één woord: een rustigere omgeving voor een harmonieuzer leven. Voor iedereen, van elke leeftijd. Maar dat bereik je niet per toverslag! Het is het resultaat van een kijk op de evolutie van de stad, gedragen door het gewestelijke mobiliteitsplan Good Move, van politieke wil op gewestelijk en gemeentelijk niveau, en van samenwerking met de burgers. Aan het eindpunt van dit traject komt er telkens een nieuw en mooi traject: een autoluwe wijk, dankzij een aangepast circulatieplan, aanpassingen van de publieke ruimte, en meer plaats voor actieve mobiliteit. In de loop van dit decennium komen er in het Brussels Gewest 50 autoluwe wijken bij, ten voordele van alle plaatselijke inwoners.
Het plan Good Move brengt een visie op het geheel
De autoluwe wijken in het Brussels Gewest zijn geen toevalstreffers! Het is een van de concrete resultaten van het gewestelijke mobiliteitsplan Good Move. Good Move is een plan dat collectief werd bedacht in 2016, via een publieke enquête voorgelegd in 2019 en door de Brussels Hoofdstedelijke Regering aanvaard op 25 maart 2021. Als winnaar van de editie 2020 van de ‘Sustainable Urban Mobility Plan Award’, uitgereikt door de Europese Commissie, wordt het plan Good Move vandaag geleidelijk gerealiseerd door de teams van Brussel Mobiliteit, die nauw samenwerken met de gemeenten.
Het plan Good Move heeft een grootse globale doelstelling: wijken autoluw maken. Het is de ambitie om in samenwerking met de gemeenten grote woonzones te creëren zonder doorgaand verkeer, waar de veiligheid, de kwaliteit, het gebruik en de toegang tot de openbare ruimte voorrang krijgen, in de eerste plaats voor al wie er woont, maar ook voor wie er naartoe gaat via actieve verplaatsingsmiddelen of het openbaar vervoer, en voor wie er verblijft.
Om meer te weten over de City Vision van het plan Good Move, kan je het plan raadplegen.
De toekomst
De autoluwe wijken zijn een visie, maar ook een progressief proces op grote schaal. Tegen 2030 zullen 50 autoluwe wijken van 1 tot 2,5 km² het daglicht zien in het Brussels Gewest. Zo zullen in heel ons gewest wijken ontstaan waar het goed is om te wonen, met alles wat ze meebrengen op globaal niveau: minder gemotoriseerd verkeer, minder vervuiling, minder CO2, meer natuur in de stad, meer gezelligheid, een aangenamer en veiliger kader voor stappen en fietsen. Natuurlijk zullen verplaatsingen met de wagen van de ene wijk naar de andere mogelijk blijven; dat is noodzakelijk via de structurele verkeersassen. Een stad die samengesteld is uit autoluwe wijken is geen onbereikbare stad voor gemotoriseerd verkeer. De wijzigingen aan het circulatieplan zullen enkel het doorgaand verkeer uit de wijken weren. Elke plek in de wijk blijft toegankelijk voor de inwoners en de bezoekers, zoals iedereen die de winkels bezoekt als klant of als leverancier.
Het proces van het kiezen van autoluwe wijken
In lijn met het gewestelijke mobiliteitsplan Good Move heeft het Brussels Gewest een kader gecreëerd voor het opstarten van de autoluwe wijken. 50 potentiële autoluwe wijken werden geïdentificeerd. Daarna is het de beurt aan de gemeenten. Zij brengen de mobiliteitsaanpak in de praktijk. Zo kunnen ze de zones of wijken voorstellen die ze graag autoluw willen maken. Op het gewestelijke niveau wil Brussel Mobiliteit elk jaar vijf toekomstige autoluwe wijken selecteren. Die kunnen in één of in verschillende gemeenten liggen.
Na de aanwijzing van een nieuwe autoluwe wijk volgt een lang proces van studie ter plaatse en participatie van de burgers, om in de eerste plaats een diagnose op te maken van de huidige situatie en de mobiliteitsuitdagingen. Dit werk resulteert in voorstellen van nieuwe verkeerscirculatie. Zodra het definitieve circulatieplan vastligt, kan de uitwerking van het nieuwe circulatieplan beginnen, samen met een reeks aanpassingen aan de openbare ruimte.
Welke autoluwe wijken zijn al toegekend?
Elk jaar zullen vijf nieuwe wijken een luwere verkeerscirculatie krijgen in het kader van het gewestelijke mobiliteitsplan Good Move.
De studiefase voor de eerste vijf autoluwe wijken die in 2021 bepaald werden, loopt ten einde:
- Kuregem (Anderlecht / Molenbeek),
- Colignon-Josaphat (Schaarbeek),
- Sint-Gillis Parvis (Saint-Gilles / Vorst),
- Flagey-Vijvers (Elsene / Brussel-Stad),
- Dielegem (Jette / Ganshoren / Brussel-Stad).
Met de hulp van Brussel Mobiliteit hebben de gemeentes het werk aangevat in 2 fasen: een voorafgaandelijke multimodale mobiliteitsstudie en burgerparticipatie. De goedkeuring van hun nieuw circulatieplan geeft groen licht om interventies op het terrein uit te voeren. Brussel-Stad volgt dezelfde aanpak.
In 2022 start de studiefase voor de 5 volgende wijken:
- Brussel-Neerstalle (Vorst / Ukkel),
- Roodebeek (Sint-Lambrechts-Woluwe),
- Het historisch centrum van Molenbeek,
- Vogelzang (Sint-Pieters-Woluwe / Oudergem),
- Leopold-Pannenhuis (Brussel-Stad / Jette).
